Türkiye'de çelik sektöründe, dampingli fiyatlarla satılan ithal ürünlerin yanı sıra enerji maliyetleri ve cevherden üretimin daha avantajlı hale gelmesi gibi nedenlerle sıkıntı yaşanıyor.
Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) verilerinden derlenen bilgilere göre, Türkiye'nin ham çelik üretimi son olarak 2012 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5,2 artış gösterirken, söz konusu yıldan itibaren sürekli geriledi.
Bu açıdan bakıldığında 2011- 2015 döneminde üretim yüzde 7,6 daralarak 34 milyon 107 bin tondan 31 milyon 520 bin tona düştü.
Son 5 yıl da üretimde ki azalmaya karşın, nihai mamul tüketimi yüzde 27,5 artarak 27 milyon tondan 34, 4 milyon tona yükseldi.
Türkiye, söz konusu dönemde 91,6 milyar dolarlık çelik ürünleri ihracatı gerçekleştirirken, bu dönemde yapılan ithalat ise 72,2 milyar dolar oldu. Buna karşın 2011-2015 döneminde miktar bazında çelik ihracatı yüzde 9 azalırken ithalat yüzde 78 arttı. Bunun sonucunda da önceki yıllarda net çelik ihracatçısı olan Türkiye, ithalatçı ülke konumuna düştü.
ÇİN ÜRÜNLERİ İLE REKABET EDİLEMİYOR!
Son yıllarda yerli üreticinin en fazla sıkıntı çektiği konuların başında Çin, Rusya ve Ukrayna'da yapılan ithalat geliyor. Üreticiler özellikle devlet destekli Çinli firmaların üretim maliyetlerine yakın fiyatlarla Türkiye dâhil dünyanın diğer ülkelerine mal satmaları nedeni ile gerek yurt içinde gerekse ihracat pazarlarında rekabette zorlanıyor. Hal böyleyken Çin’den yapılan ithalat 6,5 katına çıkarak 464 bin 112 tondan 2 milyon 992 bin 553 tona yükseldi. Bu dönem de Rusya'dan yapılan ithalat 2 milyon 140 bin 916 tondan, 4 milyon 303 bin 996 tona çıktı.
Ukrayna'dan yapılan ithalat aynı dönemde yüzde 27 artışla 2 milyon 57 bin 690 tondan 2 milyon 606 bin 93 tona ulaştı.
DİĞER BİR SORUN ENERJİ MALİYETLERİ!
Çin’in uyguladığı fiyat politikasının yanı sıra yurt içindeki enerji maliyetleri de çelik sektörünün üretim yapmak yerine ithalatı tercih etmesinin nedenleri arasında yer alıyor.
Özellikle elektrik tüketim miktarı üzerinden alınan TRT payı ile çevre katkı payı gibi uygulamalar, sektör temsilcilerince üretim maliyetini arttıran unsurlar olarak değerlendiriliyor. Bu arada sektörün yoğun olarak kullanıldığı enerji tarifesi olan gece tarifesine bu yılın başında yüzde 16 zam yapılmasının yanında sistem kullanım ve işletim tarifelerine yapılan zammın çelik üreticilerinin bu kalemdeki faturalarının ise yüzde 60 -70 yükselmesine yol açıyor.