Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk ve Egen
Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, çocuklarda dijital bağımlılık
belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında açıklamalarda bulundu ve
ailelere tavsiyelerini sıraladı.
Herhangi bir davranışın olumsuz sonuçlarına rağmen
tekrarlanmasının bağımlılık olduğunu hatırlatarak sözlerine başlayan Çocuk ve Ergen
Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, sanal bağımlılık olarak da
adlandırılan internet bağımlılığının kriterlerinin davranışsal bağımlılıklarla
tanımlandığını ifade etti.
Dijital bağımlılığın belirtilerine değinen Luş, “İnternet
oyunlarıyla çok fazla meşgul olmak, internetten ya da oyunlardan uzaklaşılınca
çeşitli sıkıntılar yaşamak, geçirilen zamanın gittikçe artması, oyun oynama
isteğini durduramama, sosyal medya platformlarını kullanmayı durduramama,
kişinin hobilerini bırakması ve bundan dolayı psikolojik sorunların
yaşandığının görülmesine rağmen yine de aşırı internet kullanımına devam
etmesi, bütün olumsuz duygularını atarak sanal dünyada kendisine olumlu bir
dünya yaratmaya çalışması dijital bağımlılık belirtileridir.” şeklinde konuştu.
İnternet bağımlılığının gelişmesi için bazı faktörlerin
gerekli olduğunu söyleyen Luş, “Dürtüsel olan çocuklarda dürtüselliğin
biyolojik faktör olduğu ortaya konuluyor. Çeşitli durumlardan tatmin olamayan
bireyin tatmin olmak için daha fazla uyarıcıya ihtiyaç duymasına ‘ödül
eksikliği sendromu’ diyoruz. Özellikle risk almayı seven bireylerde ödül
mekanizmasının bozulduğunu biliyoruz. Bireyler dopamin salgılamak için bu
sebeplere yol açan davranışlarda bulunuyor.” dedi.
Özellikle çocuklarda oyun bağımlılığının devam etmesinin
oyun türleriyle de alakalı çevresel bir faktör olduğunu sözlerine ekleyen Luş,
“En fazla dopamin salgılatıcı tür maceradır. Son zamanlarda görülen çok
oyunculu online oyunlar daha fazla bağımlılığı arttırıyor.” diye konuştu.
İnternet oyunları oynamanın dozunun kaçmadığı durumlarda bazı
faydaları olduğunu da dile getiren Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, “Oyunların, kişinin
zihinsel faaliyetlerini geliştirici etkileri de olduğu görülmüştür. Problem
çözme yetisini geliştirmek, mağlubiyeti öğrenmek, motivasyon kazanmak,
sosyalleşmeyen bireyler için sosyal ortam sağlanması, kişinin olumlu
düşüncelerinin artması gibi faydaları olabiliyor.” açıklamasında bulundu.
Dijital bağımlılığın ortaya çıkardığı sorunlara değinen Luş,
“Akademik sorunlar, ailevi sorunlar, davranışsal sorunlar, uyku problemleri,
kaygı bozukluğu, gerçek dünya ve sanal dünyanın karıştırılmaya başlanması gibi
sorunlar görülebiliyor. Bu tür problemler ortaya çıkmaya başladıysa yardıma başvurulması
gerekir. Ayrıca çok fazla bilgisayar başında kalmaktan dolayı bir takım omurga
problemleri, kilo kaybetme veya kilo alma, sürekli yorgun olma, baş ağrıları,
gözde bozulmalar, öz bakımın azalması gibi fiziksel problemlerle de karşılaşılabiliyor.”
diye konuştu.
Sürdürücü faktörlerin belirlenmesinin ve ailelerin bunları
fark etmesinin önemli olduğuna vurgu yapan Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, “Bireyin
belki kişisel özellikleri hayattan zevk almamasını sağlıyordur. İçinde
bulunduğu başka bir psikiyatrik sorun vardır. Bunun bilinmesi çözüm için önemli
bir nokta. Bireyin bu durumu değiştirmek istememesi fark etmemiz gereken
sürdürücü bir faktör.” dedi.
Bağımlılığın tedavi edilebilen bir hastalık olduğunun altını
çizen Luş, sözlerini şöyle tamamladı:
“Öncellikle tüm faktörlerin, eşlik eden başka
rahatsızlıkların ve aile yapısının değerlendirilmesi gerekiyor. Desteklenmesi gereken
unsurların belirlenip desteklenmesi ve sonrasında da uygun bir şekilde terapiye
başlanması birinci öncelliğimiz. Gerekli durumlarda ilaç kullanımı da
önerilebilir.”
Etiketler:
#bağımlılık #online #oyun