Covid tablosu şiddetli seyreden çok sayıda hastada D
vitamini eksikliği saptanıyor
Altuntaş şu açıklamayı yaptı:
“Yapılan çalışmalar vücuttaki D vitamini düzeyinin Covid-19
hastalığı tablosunda düşünüldüğünden çok daha etkili olduğunu göstermektedir.
Covid-19’a yakalanan ve durumu kritik seyreden hastaların D vitamini düzeyinin
düşük olduğu; hafif belirtiler yaşayan ya da asemptomatik bireylerde ise D
vitamini seviyelerinin yüksek olduğu görülmektedir. D vitamini konu olunca
düşünülmesi ve değerlendirilmesi gereken başka parametreler de ortaya
çıkmaktadır. Çünkü bedendeki her mekanizma aslında birbiri ile ilişki içinde
olmaktadır. D vitamini için de en yakın ilişki K vitamini olarak ifade
edilmektedir.
K vitamini eksikliği D vitamini eksikliğine de yol açabilir
K vitamini, sağlıklı kemik ve damar yapıları için önemli
olan yağda çözünen bir vitamindir. Kan pıhtılaşmasında ve kemik
metabolizmalarının devamlılığında etkili olmaktadır. Eksikliğinde kan
pıhtılaşma süresi uzar ve kanama sürelerinde artış veya nedensiz kanamalar
görülebilir. Kanayan bölgenin aşırı kanaması ve zor pıhtılaşması durumu
görülür. Ciltte kolay morarma, siyah renkli veya kanlı dışkılama, tırnak
altlarında kanamaya bağlı kırmızı beneklerin oluşması, vücudun mukoza ile kaplı
olan ağız içi, burun gibi bölgelerinde kanamalar, bebeklerde göbek kordonu
bölgesinde kanama ve sünnetin ardından iyileşmenin gecikmesi, sürekli olarak
kanama gibi sorunlar K vitamini eksikliği belirtilerindendir. Yetişkin
bireylerde eksikliği sık görülen bir durum değildir. Yeni doğan bebeklerde,
ülseratif kolit, Crohn hastalıkları gibi inflamatuar bağırsak hastalıklarında
eksikliği görülebilir. K vitamininden eksik bir beslenme D vitamini eksikliğine
de neden olabilir. Diyabet, obezite, kalp-damar hastalıklarında da etkili
olduğu çalışmalar ile kanıtlanmıştır.
K vitamini için tolere edilebilen herhangi bir üst sınır
saptanmamasına rağmen nadir de olsa toksisite görülebilir. K vitamini
yüksekliği, genelde düzenli K vitamin takviyesi kullanımı sonrasında görülür.
Küçük bir olasılık da olsa K vitamini içeren besinlerin aşırı tüketimi
sonrasında da ortaya çıkabilir.
Covid-19 nedeni ile hayatını kaybedenlerde K vitamini
eksikliği sık görülüyor
Pandemi süreci ile birlikte K vitamini araştırmalara konu
olan vitaminlerden biri olmuştur. Covid-19’un akciğerdeki elastik liflere zarar
verdiği, bu liflerin korunması için vücudun daha fazla “matriks gla” proteinine
ihtiyaç duyduğu bu nedenle de daha fazla K vitaminine ihtiyaç olduğu bazı
çalışmalarda gösterilmiştir. Hastalığı kritik seyreden ya da Covid-19 nedeni
ile hayatını kaybedenlerin K vitamini eksikliğinin daha yüksek olduğu
kaydedilmiştir. Bu nedenle K vitamini eksikliği olması kişiyi akciğer
komplikasyonlarına daha açık hale getirebilir.
Bu besinleri sofranızdan eksik etmeyin
K vitamini K1 (filokinon) ve K2 (menakinon) olmak üzere
doğal 2 formda alınır. Beslenme ile en rahat alınan şekli K1 vitamini şeklidir.
Ispanak, brokoli, maydanoz marul, lahana, roka, tere, lahana gibi yeşil
yapraklı sebzelerden, alglerden ve yeşil çaydan alınır. K2 şekli ise
bağırsaklarımızda bakteriler tarafından sentezlenir ve probiyotik içeriği
yüksek olan yoğurt, kefir, turşu, sert peynir gibi besinlerden ve et
ürünlerinden alınır. Pandemi sürecinde D vitamini biyoyararlılığını artırmak ve
bağışıklığı daha da desteklemek için K vitamini içeren besinlerden zengin
beslenmek önemlidir.
• Günde en az 1 kez
bol yeşillikli salata tüketilmesi
• Düzeli olarak
kefir ve yoğurt tüketilmesi
• Mevsimi de
gelmişken haftada 2-3 kez lahana, brokoli gibi mevsim sebzeleri bulunması
• Ev yapımı az
tuzlu ya da tuzsuz turşular ve sert peynirlerin günlük tüketilmesi bağışıklığı desteklemek için gereklidir.
K vitamininin faydaları şöyle sıralanıyor:
1. Kemik sağlığının
dostudur:
K vitamini eksikliğinin kemik erimesine neden olduğu yapılan
çalışmalar ile gösterilmiştir. K vitamini kemik mineral yoğunluğunu en az kalsiyum
kadar destekler. Bu nedenle kemiklerin korunması ve sağlığının sürdürülmesinde
önemlidir.
2. Dişleri korur:
K vitamini ve diş sağlığı arasındaki ilişkiyi araştıran
çalışmalar devam etmekle birlikte, dişler için önemli olan osteokalsinin
sentezinde görev alması nedeni ile diş sağlığı korunmasında K vitamini
önemlidir. Güçlü ve sağlıklı dişler için yeterli K2 vitamini almak
gerekmektedir.
3. Hafızayı
güçlendirir:
Özellikle yaşlılığa bağlı ortaya çıkan demansların
önlenmesinde, unutkanlığın azalmasında K vitamini yeterli tüketimi ve kan
değerlerinin yüksek olmasının etkisi olduğu düşünülmektedir.
4. Tansiyona iyi
gelir:
K vitamini damarlarda kalsiyum birikimini önler. Bu sayede
damar hastalıklarının oluşmasını önler. Bununla birlikte kan basıncının
düşmesine yardımcı olduğundan tansiyon üzerinde de etkilidir.
Kan sulandırıcı kullananlar dikkat!
Kan inceltici ilaçlar kullananların K vitamini zengin
besinleri tüketirken veya takviyesini kullanırken mutlaka diyetisyen veya
hekime danışmaları önemlidir. Çünkü bu ilaçlar K vitamini ile etkileşime
girerler ve kanama riskini artırabilirler. K vitamini veya D vitamini besin
desteği olarak alınabilir. Her ikisi de yağda eriyen vitaminler olduğundan
yağlı besin tüketimi sonrası alınmalıdır. Tüketim düzeyleri ise mutlaka gerekli
tetkikler sonrası sağlık profesyonelleri tarafından önerilmelidir.