Basın İlan Kurumu (BİK) 32. Dönem 2. Genel Kurul Toplantısının
açılışında konuşan Genel Müdür Cavit Erkılınç, Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili
Genel Seçimlerinin devletimize, milletimize ve insanlığa hayırlar getirmesini
temenni etti. Genel Kurula yeni katılan üyeleri tebrik eden Erkılınç, Basın İlan
Kurumu Genel Kurulunun daha da güçlenen yapısıyla Türk basınına önemli ve
hayırlı hizmetler sunmaya devam edeceğini ifade etti.
TBMM Genel Kurulu’nda geçtiğimiz yıl kabul edilen yeni Basın Yasası ile
internet haber sitelerinin süreli yayın kapsamına alınarak resmi ilan ve reklam
yayımlamalarının önünün açıldığını hatırlatan Erkılınç, Kurum olarak 3 ay gibi
kısa bir sürede Genel Kurulun da onayıyla mevzuat çalışmalarını
tamamladıklarını ve 1 Nisan’dan itibaren internet haber sitelerine resmi ilan
ve reklam sevk etmeye başladıklarını kaydetti.
Erkılınç, 1 Haziran itibarıyla resmi ilan ve reklam yayımlayan 919
gazete ve 403 internet haber sitesi, sadece resmi reklam yayımlayan 920 gazete
ve dergi ile 244 internet haber sitesi bulunduğunu, Kurumun görev alanındaki
toplam süreli yayın sayısının 2 bin 486’ya ulaştığı bilgisini paylaştı. Genel
Müdür Erkılınç, başvuru süresi uzatılan deprem bölgesinden gelecek internet
haber siteleri ile bu sayının daha da artacağını tahmin ettiklerini söyledi.
Hem kamu kaynaklarının doğru ve şeffaf biçimde kullanılması hem de
sektördeki doğrudan ve dolaylı istihdam oranı dikkate alındığında Basın İlan
Kurumu’nun değerinin çok daha iyi anlaşıldığını kaydeden Erkılınç, yasa
çalışmaları sırasında düzenlenen toplantılar başta olmak üzere geride kalan
süreçte gazetelere ilişkin önemli tespitler yaptıklarını belirterek,
“Gazetelerimiz önlenemez bir ivmeyle tiraj kaybediyor. Üretim maliyeti
katlanarak artarken özel ilan ve reklam gelirleri başta olmak üzere tüm
gelirleri düşüş gösteriyor. Çoğu gazetemiz maaşları ödeyemiyor ve sigorta
primlerini yatıramıyor. Resmi ilana bağlı yayıncılık anlayışı, gazetecilik
mesleğini olumsuz etkilediği gibi, günümüz ticari gerçekleriyle de bağdaşmıyor”
diye konuştu.
Gazetelere “internet haberciliği sizler için bir kurtuluş olabilir.
Sunulan fırsatı değerlendirin ve dijitale dönüşümlerinizi gerçek manada
gerçekleştirin” şeklinde tavsiyelerde bulunduklarını kaydeden Erkılınç, konuya
ilişkin şunları kaydetti:
“Yazılı ve dijital mecrayı birlikte yürütebilen, gerçek anlamda
gazetecilik yapan, okura ulaşan yayınlara saygımız sonsuz ve elimizden gelen
tüm desteği vermeye kararlıyız. Kurum olarak arkanızdayız, yanınızdayız. Ancak
internet haber sitelerinin resmi ilan yayımcılığı sistemine dahil olmasıyla
birlikte yeni bir döneme giriyoruz. Kurum olarak basılmayan, satılmayan, içerik
üretmeyen, istihdam sağlamayan gazeteleri hiçbir şekilde kabul etmiyoruz. Bu
konudaki kararlı duruşumuzdan da asla taviz vermeyeceğiz. Ne devletimizin
kaynaklarını boşa harcatacağız ne de layıkıyla işini yapan gazetelerimizin
hakkının yenmesine göz yumacağız. Huzurlarınızda bir kez daha vurgulamak
isterim ki; Kurumumuza ve ilan veren kanuni müşterilerimize karşı üstlendikleri
sorumlulukları yerine getirmeyen, mevzuatta belirtilen nitelikleri taşımayan
yayınlar için son düzlüğe gelmiş bulunuyoruz. Herkesi gerçekçi ve makul olmaya
davet ediyorum.”
İnternet haber sitelerinin resmi ilan ve reklam yayım süreciyle alakalı
değerlendirmelerde de bulunan Cavit Erkılınç, internet haber sitelerini 1 Ekim
2023 tarihine kadar mevzuattaki birçok ödevden muaf tutarak, resmi ilan ve
reklam gelirinden mahrum bırakmadıklarını söyledi.
İnternet haber sitelerine, asgari kadro ve haber üretimi dışında kalan
diğer sorumlulukları yerine getirmeleri için altı ay süre tanıdıklarını
belirten Erkılınç, “İlk iki ayda hatırı sayılır bir ilan adedini haber
sitelerinde yayımlatarak doğrudan maddi katkı sunduk. Oluşan istihdam alanında
yüzlerce insanımızı yeni iş sahibi yaptık. Haziran ayı sonu itibariyle bu yeni
mecraya ilişkin ilk üç aylık veriyi kamuoyuyla paylaşacağız. Geride
bıraktığımız süre zarfında bizler de internet haber sitelerinin trafik
ölçümleri, resmi ilan ve reklam yayım süreçleri, beyan ve kontrol mekanizmaları
başta olmak üzere, dijital mecra ekosisteminin tüm yönleriyle yönetilebilmesi
amacıyla dijital alandaki yatırımlarımızı sürdürüyoruz. Yola çıkarken ilan
ettiğimiz gibi tüm sistemi yerli yazılımımız ile takip edeceğiz” dedi.
Erkılınç, ticari faaliyet kapsamında oluşturulan ve manipülasyona açık
ölçüm sistemlerini kullanmanın 62 yıllık Kurumun itibarına halel
getirebileceğini vurgulayarak, “Çok şükür, Kurumumuzun kanunla belirlenmiş
görevini en iyi şekilde yerine getirmesini sağlayacak yazılımın birinci fazını
birkaç ay içerisinde tamamlamış olacağız. 4,5 milyon Doları bulan yatırımın
tamamını özkaynaklarımızı kullanarak gerçekleştiriyoruz. Birkaç yıl sonra
ikinci faza geçildiğinde 10 milyon Doları aşan bir yatırım bedeline ulaşacağız”
şeklinde konuştu.
Tüm bu yatırımları “mecra çeşitliliği artsın, ekonomik bağımsızlıklarını
kazansın dolayısıyla bir kamu görevi olarak gördüğümüz gazetecilik mesleği
yaşasın” anlayışıyla yaptıklarını belirten Erkılınç, devletin ve Basın İlan
Kurumunun sektörü desteklerken nitelikli yayıncılık talep etmesinden, bunu
teşvik etmesinden, hatta ara ara mevzuat düzenlemeleriyle yönlendirmesinden
daha doğal bir şey olmayacağını kaydetti.
İnternet haber sitelerinin ziyaretçi trafiklerinde manipülasyon
yaptıklarını gözlemlediklerini söyleyen Erkılınç, “Eylül sonuna kadar süre
tanıdığımız internet haber sitelerinin büyük bir çoğunluğu haber üretimi ve
trafik verileri bakımından adeta dökülüyor. Türkiye’den veya Uzak Doğu
ülkelerinden birkaç bin liraya aldıkları ziyaretçi trafikleriyle Kurumumuzu
yanıltabileceklerini sananlar da var. Bu konuya daha önceki açıklamalarımızla
dikkat çekmiştik. Kurumumuz kendi metriklerini dikkate alacağı için, çeşitli
arama motorlarının verilerine bakıp planlamalarını oraya göre yapan internet
haber sitelerimiz 1 Ekim’de büyük bir hayal kırıklığı yaşayabilir” diye
konuştu.
İnternet mecrasında gazetecilik yapmanın kurallarının çok açık ve net
olduğunun altını çizen Erkılınç, bu kuralların “7/24 kesintisiz yayıncılık,
gerçek asgari kadro, özgün haber üretimi, bulunduğu kategoriye uygun gerçek
ziyaretçi sayısı ve sayfa görüntülemesi” olduğunu hatırlattı.
Erkılınç, bu kurallara uyan nitelikli internet haber sitelerinin
gelirlerini ikiye, hatta üçe katlamalarının işten bile olmadığını kaydederek,
“denetleme ve kontrolün olmadığı 6 ayda aldığımız kârdır, bir de süre
uzatılırsa yanında bonusu olur” anlayışında olanların 4 ay sonra resmi ilan ve
reklam yayımıyla alakalarının kalmayacağı uyarısında bulundu.
Genel Müdür Erkılınç, konuşmasının sonunda başvuru süresi 30 Haziran’a
kadar uzatılan deprem bölgesindeki internet haber siteleri için son üç haftaya
girildiğini hatırlatırken, depremden zarar gören gazetelere yönelik maddi
yardımların ise hesaplarına yatırıldığı bilgisini paylaşarak Genel Kurulun
‘hayırlı olması’ temennisinde bulundu.
Erkılınç’ın konuşmasının ardından Başkanlık Divanı Heyeti seçimi
gerçekleştirilerek başkan ve üyeler belirlendi. Gündemin kabulünden sonra
Yönetim Kurulu Durum Raporu ve Denetçiler Raporu okundu. Yönetim Kurulunun
tekliflerine ilişkin sunumun ardından üyeleri belirlenen İlan İşleri, Hukuk
İşleri ve Mali İşler Komisyonları çalışmalarına başladı.
BİK Genel Kurulu, gündeme alınan teklifleri 9 Haziran 2023 Cuma günü
yapılacak son oturumda karara bağlayacak.