İstanbul'un en eski yerleşim yerlerinden Fatih'te yılın
ilk 7 ayında 24 bin 434 dilenci yakalanırken, dilencilerin yeni taktiklerinin
marketten alışveriş yapanlara bir şeyler aldırtıp sonra ürünü iade ederek
paraya çevirmek olduğu tespit edildi.
Yardıma muhtaç oldukları bahanesiyle topladıkları para ve
yardımlarla geçimini sağlayan dilenciler, zabıta ve güvenlik güçlerine sık sık
yakalansalar da farklı yöntemlerle insanların duygularını istismar etmeye devam
ediyor.
İstanbul'un en eski yerleşim yerlerinden Fatih ilçesi,
yerli ve yabancı turistlerin yoğun olarak bulunması nedeniyle dilencilerin de
en çok olduğu ilçelerin başında geliyor.
İstanbul Valisi Davut Gül’ün çocukların dilendirilmesine
müsaade edilmeyeceğine yönelik açıklamalarının ardından İstanbul'da dilencilere
yönelik operasyonlar hız kazanırken, AA ekibi Fatih'te zabıtaların dilencilere
yönelik uygulamasını takip etti.
Sultanahmet Meydanı'ndaki Dikilitaş çevresinden
uygulamaya başlayan zabıta ekibi, bu bölgede denetimlerin sıkı olması nedeniyle
ara sokaklarda çalışan dilenciler için harekete geçti.
Ekip, Kadırga semtinde önce elinde mendille dilenen bir
çocuğu, sokağın ilerisinde ise çocuğun annesini yakaladı. Dilendikleri fark
edilince kaçmaya başlayan 2 çocuk, kısa bir kovalamacanın ardından zabıta
aracına alınırken, teneke meşrubat kutusu toplarken dilendiği için önceden
araca bindirilen bir kişi taşkınlık çıkararak inmeye çalıştı.
Yaya olarak sokak sokak gezen ekip, kafe ve restoranların
yoğun olduğu caddede dilenen madde bağımlısı bir kişiyi de araca bindirerek
diğerleriyle birlikte haklarında Kabahatler Kanunu uyarınca işlem yapılmak
üzere Zabıta Müdürlüğüne götürdü.
AA muhabirinin Fatih Zabıta Müdürlüğünden edindiği
bilgilere göre, ekipler rutin çalışmalarını genellikle Eminönü Meydanı ve
Kapalıçarşı gibi yabancı turistlerin ziyaret ettiği yerler ile Ayasofya Camii,
Sultanahmet Meydanı ve Süleymaniye Camii gibi ibadethanelerin bulunduğu
yerlerde yoğunlaştırıyor.
Yaz aylarında İstanbul'a dilenmeye geliyorlar
İlçede en çok Suriye ve Tacikistanlı yabancıların
dilendiği tespit edilirken, yaz aylarında Adana ve Gaziantep'ten dilencilerin
"mevsimlik" olarak bölgeye geldiği belirlendi.
Uygulamaların yanı sıra vatandaşlardan gelen şikayetler
üzerine de çalışmalar yapılırken, ilçede günlük ortalama 140, 2023 yılının ilk
7 ayında ise 24 bin 434 dilenci yakalandı, 542'sine Kabahatler Kanunu'nun
"dilencilik" maddesi uyarınca 617'şer lira idari para cezası
uygulandı.
Dilendirilen çocukların yanı sıra birçok dilencinin üzerinde
kimlik taşımadıkları için haklarında cezai işlem uygulanamazken, 2023 yılında
dilencilerin üzerinden çıkan 1 milyon 190 bin 707 lira 53 kuruşa, geliri
mülkiyete geçirilmek üzere el konuldu.
Her gün ortalama 70 ila 140 arasında dilencinin
yakalandığı ilçede, Vali Gül’ün açıklamalarının ardından dilenci sayısında
azalma olduğu tespit edildi.
Üzerlerinden döviz ve yüklü miktarda para çıkıyor
Gün içinde önlerinde birkaç madeni parayla dileniyormuş
izlenimi veren bazı kişilerin üzerinden çıkan miktarlar zaman zaman zabıta
ekiplerini de şaşırtıyor.
Ekibin 25 Nisan 2022'de Fevzipaşa Caddesi'nde dilendiğini
tespit ettiği yaşlı bir erkeğin üzerinden 1302'si dolar olmak üzere toplam 62
bin lira çıktı. Aynı caddede dilencilik yaptığı gerekçesiyle 9 Eylül 2022'de yakalanan
bir başka yaşlı erkeğin üzerinde 74 bin 580 lira ve 3 bin 760 dolar bulundu.
Yaşlı dilencinin paraları gömlek ve ceketinin ağzını diktiği ceplerine
sakladığı tespit edildi.
Çoğu dilenci ise yakalanırlarsa topladıkları paralara el
konulmasın diye üzerlerinde çok para bulundurmuyor. Kiminin parasını bölgede
tanıdıkları esnafa bırakıp gün sonu belirli bir komisyon karşılığında geri
almak üzere zula yaptığı, ekip halinde çalışan bazı dilencilerin ise
topladıkları parayı belirli aralıklara çevrelerinde kendilerini bekleyen bir
kişiye emanet ettiği belirlendi. Paraları biriktiren bu emanetçi kişiye de
kanun kapsamında işlem yapılıyor.
Yöntemleri sosyal medya sayesinde açığa çıkıyor
Dilencilerin para toplamak ve yakalanmamak için
verdikleri uğraşlar artık sosyal medya sayesinde açığa çıksa da özellikle
turistleri hedef aldıkları taktikler değişmedi.
Hedefe koydukları kişiyi arkasına alacak şekilde başında
simit tepsisi taşıyarak yürüyen dilenci, birden kendini yere atıyor. Simitler
etrafa saçılırken, dilenci önceden alnında veya ağzının kenarında oluşturduğu
yarayı kopararak düşmenin etkisiyle yaralanmış izlenimi veriyor. Bu haliyle
kendisini acındıran dilenci, turistten aldığı paranın ardından bir sonraki
hedefini bekliyor.
En eski yöntemlerden biri olan düşen boyacı fırçası
taktiği de hala dilenciler tarafından kullanılıyor. Hedefteki kişinin önüne ayakkabı
fırçası düşürmüş gibi yapıp yoluna devam eden dilenci, yardımcı olmak için
fırçayı kendisine geri getiren turiste ısrarla bedava ayakkabı boyamayı teklif
ediyor. Ayakkabısının tozu fırçayla alınan turist karşılığında istenen parayı
vermek zorunda bırakılıyor. Dilenci bu sırada yakalandığı takdirde hakkında
işlem yapılırken, içinde hiçbir malzeme bulunmayan boyacı sandığı imha
ediliyor. Dilenciler bu yöntemi, çok bilindiği için ara sokaklarda yalnız
turistleri hedef alarak uyguluyor.
Son zamanlarda çöp yığınlarının içinde yiyecek arıyormuş
gibi yapıp çevredekilerden para isteyen dilencilerin sayısı da bir hayli fazla.
Yanında temiz poşette getirdiği ekmeği, çöpün yanında oturup yiyen özellikle
kadın dilenciler, kendisine acıyan vatandaşların parasını alıyor. Kafe ve
restoranların yoğun olduğu bölgede gezen dilenciler ise burada oturan
vatandaşlardan kendilerinin aç olduğunu ifade ederek para istiyor.
Dilencilerin en yeni yöntemi ise marketlerde alışveriş
yapan insanlara gıda ihtiyaçları olduğunu söyleyerek dilenmeleri. Daha çok yaşı
küçük çocukları aracılığıyla bu yönteme başvuran dilenciler, çok ihtiyaçları
olduğunu söyleyerek genellikle 5 litrelik sıvı yağ gibi ürünleri vatandaşlara
satın aldırıyor. Dilenciler, bu ürünleri daha sonra bir şekilde iade edip
parasını alıyor.