MUKABELE NEDİR?
Mukabele, İslam geleneğinde önemli bir yere sahip olan ve özellikle Ramazan ayında gerçekleştirilen bir uygulamadır. Hz. Peygamber'in (s.a.s) her yıl Ramazan ayında Cebrail (a.s) ile karşılıklı olarak Kur'an'ı okumalarını ve müzakere etmelerini ifade eder.
MUKABELE NASIL YAPILIR?
Mukabele, bir kişinin Kur'an'ı ezberden veya kitaptan yüksek sesle okuması ve dinleyen topluluğun sessizce Kur'an'ı takip etmesidir. İslam dünyasında yaygın olan bu gelenek, genellikle Ramazan ayında hemen hemen tüm Müslüman coğrafyalarda gerçekleştirilir.
Mukabelede, her bir cüz tek bir kişi veya birden fazla hafız tarafından okunabilir. Okuyan kişinin hafız bile olsa Mushaf'a bakarak okuması, mukabelede kabul edilen bir usuldür ve daha faziletli kabul edilir. Ayrıca, mukabele esnasında orta hızda okumanın tercih edilmesi, dinleyicilerin daha rahat takip etmelerini sağlar.
MUKABELENİN FAZİLETİ
Peygamberimiz ile Cebrail (a.s) Ramazan gecelerinde nöbetleşe Kur`an`ı- Kerim`i okur ve dinlerlerdi.
Ramazan ayında camilerde mukabele okunması, Peygamberimiz ve Ashabı ile İslam büyüklerinin hayatlarından alınmış güzel bir adettir.
Kainat durdukça insanlara bir hidayet ve nur olarak gönderilen bu Kitab-ı Kebir`in okuması da yine öyle kainat çapında büyükler tarafından yapılacaktı. Bunun üzerine Allah`ın sevgili iki elçisi, Kur`an-ı Kerim`i birbirlerine okumak üzere Ramazan ayında her gece bir araya gelmekteydi.
Peygamber Efendimiz (asm) Kur`ân`ı başkasından dinlemeyi de severdi Başkasından dinlerken mübarek gözyaşlarını tutamazdı.
İbn-i Mes`ud (ra) anlatıyor: Resûlullah (asm) bana hitaben:
“Bana Kur`ân oku!” buyurdu Ben:
“Ya Resûlallah! Kur`ân sana indirildiği halde, sana Kur`ân`ı ben mi okuyacağım?” dedim
Mukabele ve Kur'an'ın Muhafazası
Mukabele, Kur'an'ın doğru ezberlenmesi ve yazılması için bir koruma mekanizması sağlamakla kalmaz, aynı zamanda İslami bilgi ve kültür düzeyinin artması için de önemli bir uygulamadır. Mukabele sırasında okunan ayetlerin kısa açıklamaları yapılabilir, böylece dinleyenlerin bilgi seviyeleri artırılabilir. Bu, aynı zamanda İslam hukukundaki prensiplerle de bağlantılıdır.
Mukabele geleneği sadece Kur'an'ın muhafazası için değil, aynı zamanda toplumun İslami bilgi ve kültür düzeyinin artması için de önemlidir. Ramazan ayında bu geleneğin canlı bir şekilde sürdürülmesi, İslam toplumlarında ibadet ve eğitim açısından büyük bir değere sahiptir.